İnsan

Arapça ins kelimesinden türetilmiştir. Kelimenin aslının “unutmak” mânasındaki “nesy”‘den “insiyân” olduğu da ileri sürülmüştür. Böyle düşünenler İbn Abbas’a nisbet edilen, “İnsan ahdini unutması sebebiyle bu ismi almıştır.” şeklindeki rivayete dayanırlar.

Bu kelime “üns” masdarı ile de irtibatlandırılmıştır. “Alışmak, uyum sağlamak” anlamına gelen “üns” Türkçe’de ünsiyet olarak kullanılmaktadır. Teennüs “insan olmak” mânasına gelirken isti’nâs “cana yakın olma, vahşi hayvanın evcilleşmesi” anlamı taşımaktadır.

Kur’ân-ı Kerîm’de altmış beş yerde insan, on sekiz yerde ins, bir yerde de insî geçmektedir. Kur’an’da insan bütün yönleriyle ele alınmış, konuyla ilgili âyetler onun yaratılışı, mahiyeti ve gayesini bir bütünlük içinde temellendirmiştir.

Peki Kur’ân-ı Kerim insanı nasıl nitelemiştir?

“Biz insanı en güzel biçimde yarattık. Sonra da çevirdik aşağıların aşağısına kaktık.” (Tin Suresi 4-5)

Aşağıların en aşağısındaki insan için , kendimizi tanımamız için buyrun İlahi kelama ;

İnanmadığına inanmış gibi yapar. / (Bakara Suresi-8)

İnsanların haklarına tecavüz eder. / (Bakara Suresi-188)

Peşincidir. / (Bakara Suresi-200)

Aldatmak için süslü konuşur , düşmanlıkları amansızdır. / (Bakara Suresi-204)

Kıskanç ve hasetçidir. / (Bakara Suresi-213)

Şükürsüzdür. / (Bakara Suresi-243)

Zayıftır. / (Nisa Suresi-28)

İftiracıdır. / (En’am Suresi-44)

Menfaatçidir. / (En’am-128/Rum Suresi-33)

Allah’a karşı engeldir. / (Araf Suresi-85)

Taşkındır, haddi aşandır. / (Yunus Suresi-23)

Ayrılıkçıdır. / (Yunus Suresi-19)

Nankördür. / (Yunus Suresi-12/Rum Suresi-33)

Bozguncudur. / (Hud Suresi-85)

Rabbine düşmandır. / (Nahl Suresi-4/Yasin Suresi-77)

Acelecidir. / (İsra Suresi-11/Enbiya Suresi-37)

Gaflet içindedir. / (Enbiya Suresi-1)

Bilgisiz tartışır. / (Hac Suresi-3)

Kibirlidir. / (Hac Suresi-9)

Bedelsiz iman arzular. / (Ankebut Suresi-2)

İfsat edicidir. / (Rum Suresi-41)

Saptırıcıdır. / (Lokman Suresi-6)

Küstahtır. / (Zümer Suresi-49)

Unutkandır. / (Zümer Suresi-8)

Mal düşkünüdür. / (Fussilet Suresi-49)

Başıboş zanneder. / (Kıyamet Suresi-36)

Kendisine kimsenin güç yetirmeyeceğini zanneder. / (Beled Suresi-5)

Hırslı ve Sabırsız. / (Mearic Suresi-19)

Peki en güzel şekilde yaratılan insanı (seni , beni , bizi) aşağıların aşağısına düşüren sebep nedir?

Sebep veya sebepler üzerine çokça konuşulabilir ama biz, bizi bu hususta en çok düşündüren ayetle akışı bitirip herkesi kendi ile baş başa bırakalım.

‘İnsanlardan öylesi de vardır ki, Allah’a kıyıdan kenardan kulluk eder. Eğer kendisine bir hayır dokunursa, gönlü onunla hoş olur. Şâyet başına bir kötülük gelirse, gerisin geri (küfre) dönüverir. O dünyayı da kaybetmiştir, ahireti de. İşte bu apaçık ziyanın ta kendisidir.” (Hac Suresi-11)